Μέρες που κυλάνε, χωρίς την άδεια μας, απαρτίζονται από δραστηριότητες ρουτίνας ή καταστάσεις διαφορετικές. Αυθόρμητα υπολογίζουμε το χρόνο και τα χρήματα που ξοδεύουμε στο κάθε τι καθημερινά. Άραγε, σκεφτόμαστε ποτέ τον αριθμό των συζητήσεων που έχουμε; Συζητήσεις σύντομες ή εκτενείς, με ανθρώπους κοντινούς, απλούς γνωστούς, αγνώστους… Οδηγούμαστε ύστερα στη σκέψη: “Ποιες από αυτές είχαν όντως νόημα;”. Με τον χαρακτηρισμό “είχαν νόημα” δεν αναφερόμαστε σε εκείνες τις βαθυστόχαστες, αλλά σε εκείνες στις οποίες η επικοινωνία ήταν αποτελεσματική. 

  Επομένως, βρισκόμαστε στη θέση να κατανοήσουμε ότι ένα από τα βασικότερα συστατικά, από τα οποία αποτελούνται οι ανθρώπινες σχέσεις, είναι η επικοινωνία. Είναι τόσο σημαντική, που, ανάλογα με την αποτελεσματικότητά της, επηρεάζει την ίδια την υπόσταση μιας σχέσης. Συνεπώς, γεννιέται το ερώτημα:

“Σε μία συνομιλία, ακούμε το συνομιλητή μας περιμένοντας τη σειρά μας να απαντήσουμε ή παίρνουμε τον χρόνο να τον κατανοήσουμε και να απαντήσουμε συνειδητοποιημένα;”.

Πώς προσεγγίζεται αυτός ο προβληματισμός;

  Φυσικά, είναι ένα ερώτημα που ο καθένας έχει τη δυνατότητα να προσεγγίσει και να απαντήσει σε προσωπικό επίπεδο μόνο. Ωστόσο, υπάρχει ενδιαφέρον στο να αναφερθούν προσεγγίσεις που πιθανώς να έχουν καταλάβει τις σκέψεις πολλών ατόμων. Μία από αυτές, θα μπορούσε να είναι το ότι η ποσότητα της προσοχής που δίνουμε, καθώς και το κατά πόσο εμβαθύνουμε στα λόγια του συνομιλητή μας, εξαρτάται από τη στενότητα της μεταξύ μας σχέσης. Παρομοίως, το ποσοστό κατανόησης των μηνυμάτων που δεχόμαστε, ίσως σχετίζεται με τη σοβαρότητα της παρούσας κατάστασης ή με το ενδιαφέρον που αυτή μας προκαλεί. Επιπλέον, καθώς είμαστε ανθρώπινα όντα με διάθεση και συμπεριφορά μεταβλητή (η οποία μάλιστα εξαρτάται από πληθώρα παραμέτρων), η δεκτικότητα μας ενδεχομένως να προσαρμόζεται, ανάλογα με την ψυχική και φυσική μας κατάσταση.

  Συνοπτικά, λοιπόν, η σημασία που δίνουμε και ο χρόνος που αφιερώνουμε στην κατανόηση των σκέψεων ή αιτημάτων των γύρω μας φαίνεται να έγκειται σε έναν συνδυασμό τύχης και συμπάθειας. Αυτό ακριβώς το μοτίβο, που ασυνείδητα συνήθως ακολουθούμε, είναι που οδηγεί σε προβλήματα επικοινωνίας.

  Αξίζει να αναθεωρήσουμε και να καταβάλλουμε μεγαλύτερη προσπάθεια στο να ακούμε πραγματικά τι έχουν να μας πουν οι άλλοι. Σε αυτό θα συνδράμει η συνειδητοποίηση ότι η επικοινωνία βασίζεται σε αμοιβαία αλληλεπίδραση. Μετά από πολλή ή λίγη σκέψη, σίγουρα η απάντηση μας θα είναι πιο συνετή και θα εκτιμηθεί παραπάνω. Ακόμη και αν δεν είμαστε τελικά οι πιο ετοιμόλογοι. Έτσι, πομπός και δέκτης επωφελούμαστε αμφότεροι καθώς, τα αιτήματά μας είναι πιθανότερο να ικανοποιούνται. Επιπλέον, αν αναφερόμαστε σε άτομα που μας ενδιαφέρουν παραπάνω, η μεταξύ μας διαπροσωπική σχέση λειτουργεί με τον βέλτιστο τρόπο.

Ίσως ήρθε η ώρα να σκεφτούμε πρώτα κατά πόσο είμαστε αξιόλογοι ακροατές και ύστερα να ανησυχούμε για το αν οι άλλοι ακούν αυτά που έχουμε να πούμε.
Ίσως πάλι, αν μάθουμε να ακούμε αρκετά καλά, μπορεί να κατανοούμε και τα πράγματα που δεν έχουν ειπωθεί με λέξεις.