Το “παράλογο” του Αλμπέρ Καμύ.

Picture of Μαρία Γεωργίτσα

Μαρία Γεωργίτσα

Πολλές φορές αμφιβάλλουμε για τη λογική που ορίζει εμάς και τη ζωή μας. Βράδια ολόκληρα σκεφτόμαστε, συζητούμε με φίλους για ώρες ποιο είναι τελικά το νόημα αυτού που αποκαλούμε “ζωή”. Υπάρχει μια λογική απάντηση στο ερώτημα αυτό;

Η λογική μοιάζει κάπως βαρετή τελευταία. Φαίνεται πως τα γεγονότα γύρω μας να είναι παράλογα, το ίδιο και εμείς. Τί σημαίνει, όμως, να είσαι παράλογος; Είναι το παράλογο ο από μηχανής θεός που μας σώζει από το κενό και δίνει νόημα στη ζωή μας; Ο Αλμπέρ Καμύ φαίνεται να υφαίνει το λογοτεχνικό και το φιλοσοφικό του έργο με την έννοια του παραλογισμού και να μας ελευθερώνει από το αδιέξοδο.

Η λογική μοιάζει κάπως βαρετή τελευταία. Φαίνεται πως τα γεγονότα γύρω μας να είναι παράλογα, το ίδιο και εμείς. Τί σημαίνει, όμως, να είσαι παράλογος; Είναι το παράλογο ο από μηχανής θεός που μας σώζει από το κενό και δίνει νόημα στη ζωή μας; Ο Αλμπέρ Καμύ φαίνεται να υφαίνει το λογοτεχνικό και το φιλοσοφικό του έργο με την έννοια του παραλογισμού και να μας ελευθερώνει από το αδιέξοδο.

Ας ξεκινήσουμε, ωστόσο, από τα βασικά. Ο παραλογισμός είναι μια φιλοσοφική σχολή σκέψης, σύμφωνα με την οποία η προσπάθεια της ανθρωπότητας να νοηματοδοτήσει τη ζωή είναι μάταιη, διότι δεν δύναται να έχει πρόσβαση στον χαοτικό όγκο πληροφοριών και δεδομένων αυτού που αποκαλούμε «άγνωστο». Με την έννοια του παραλόγου αποδίδεται η παράδοξη σχέση της ανθρωπότητας να αναζητεί το νόημα της ζωής και την ύπαρξη ενός ψυχρού σύμπαντος που δεν έχει σκοπό.

αλμπέρ καμύ
Φωτογραφία από United Press International

Ο Αλμπέρ Καμύ, απαντά με ένα ηχηρό “who cares” για το νόημα της ζωής, η οποία στερείται νοήματος έτσι και αλλιώς πέραν της συνειδήσεως μας. Επομένως, η αποδοχή του παραλογισμού της ανθρώπινης ύπαρξης είναι το κλειδί. Η ζωή μας είναι κενή το ίδιο και εμείς – And that’s okay! Ο παραλογισμός ελευθερώνει τον άνθρωπο από τα δεσμά της κοινωνίας, τα πρέπει και τα μη, την ηθική και τον θάνατο. Ένα «παράλογο» άτομο δεν φοβάται το θάνατο, ούτε τον επιδιώκει, όπως ούτε και τη ζωή. Κάθε μέρα υποδύεται και έναν άλλο ρόλο στην καθημερινότητα του που του προσφέρει χαρά και ελευθερία. Γεύεται το νόημα της ζωής χωρίς να την ορίζει ως μία και ιδανική συνθήκη. Οι ιδανικές συνθήκες και τα πρέπει είναι μάλλον για τους λογικούς (ουπς).

Η έννοια του παραλογισμού «ντύνει» αρκετά από τα έργα του Καμύ. Οι ήρωες του είναι διαφορετικοί από την υπόλοιπη κοινωνία, η ματαιότητα και η κενότητα της ζωής είναι η λύτρωση τους, το κίνητρό τους να μην παρατήσουν τον κόσμο γιατί τους προσφέρει απόλυτη διαύγεια και αποδέσμευση. Τα επίγεια, οι κανόνες και τα κοινωνικά «πρέπει» δεν είναι παρά ένα ενοχλητικό βουητό στα αυτιά τους. Ζούνε σε ένα κόσμο που ο άνθρωπος δεν χρειάζεται σκοπό και νόημα για να ζήσει, να απολαμβάνει στιγμές, να ερωτεύεται, να ευτυχεί δίχως πολλές σκέψεις. Όπως, άλλωστε, έλεγε και ο ίδιος ο Αλμπέρ Καμύ:

” Σε αυτό το ακατανόητο σύμπαν η ανθρώπινη μοίρα παίρνει για τον καθένα το δικό της νόημα”.

Η λογική μοιάζει κάπως βαρετή τελευταία. Φαίνεται πως τα γεγονότα γύρω μας να είναι παράλογα, το ίδιο και εμείς. Τί σημαίνει, όμως, να είσαι παράλογος; Είναι το παράλογο ο από μηχανής θεός που μας σώζει από το κενό και δίνει νόημα στη ζωή μας; Ο Αλμπέρ Καμύ φαίνεται να υφαίνει το λογοτεχνικό και το φιλοσοφικό του έργο με την έννοια του παραλογισμού και να μας ελευθερώνει από το αδιέξοδο.

Διάβασε επίσης!

Ψήφισε το καλύτερο άρθρο για το μήνα...