Τί μας οδηγεί στο να κάνουμε καθημερινά αρνητικές σκέψεις; Είμαστε απλώς αρνητικοί ή μήπως αρνητικά προκατειλημμένοι;
Και εκεί που ξυπνάς πανέτοιμος να αδράξεις τη μέρα σου (αφού πάρεις την απαραίτητη δόση καφεΐνης, φυσικά) ακούς στο ραδιόφωνο για πολεμικές συρράξεις σε κάποιο μέρος του κόσμου και καταλαβαίνεις πως αυτή η είδηση σε έχει επηρεάσει περισσότερο από όσο νόμιζες. Σε παίρνει από κάτω, λοιπόν, χωρίς να ξέρεις το γιατί.
Γνωρίζεις πως είσαι ένας ευχάριστος και επιτυχημένος άνθρωπος περιτριγυρισμένος από άτομα του φιλικού και οικογενειακού περιβάλλοντος που σε στηρίζουν, σε αγαπούν και σε δέχονται για αυτό που είσαι, κι όμως εσύ εστιάζεις στα λόγια ενός τρελού οδηγού που σε έβρισε στη μέση του δρόμου!
Αρχίζεις, έτσι, διάφορες αρνητικές σκέψεις για τον εαυτό και την αυτοαξία σου: «Είμαι ένας αποτυχημένος», «Κάνω τα πάντα λάθος», «Δεν είμαι ικανός οδηγός», «Δεν αξίζω να βρίσκομαι σε αυτή τη θέση» κλπ.
Όσο τα συμπτώματα εντείνονται, αρχίζεις να πιστεύεις πως βρίσκεσαι στα πρόθυρα της κατάθλιψης. Στην πραγματικότητα, όμως, αυτό το φαινόμενο στην Ψυχολογία ονομάζεται Προκατάληψη Αρνητικότητας (Negativity Bias).
Όπως φαντάζομαι θα έχεις ήδη υποψιαστεί, σύμφωνα με αυτό, οι άνθρωποι τείνουν να δίνουν μεγαλύτερη βαρύτητα στις εμπειρίες και τις ειδήσεις που έχουν αρνητική παρά θετική χροιά. Με άλλα λόγια, έχουμε την τάση να μιλάμε, να ασχολούμαστε και να χρησιμοποιούμε στην καθημερινή αλληλεπίδρασή μας με τους άλλους περισσότερες αρνητικές πληροφορίες!
Γιατί, όμως, συμβαίνει αυτό;
Ο λόγος είναι ότι τα αρνητικά γεγονότα έχουν μεγαλύτερο αντίκτυπο στο μυαλό μας από τα θετικά. Έτσι, όταν εσύ αποφασίσεις μέσα στο κατακαλόκαιρο να κλείσεις διακοπούλες με το παρεάκι σε κανένα νησάκι και μόνο στην ιδέα της ταλαιπωρίας με πλοία, ΚΤΕΛ, αεροπλάνα βγάζεις αφρούς, μπορεί να μη μπεις καν στη διαδικασία να κλείσεις τα εισιτήρια! Είναι γεγονός ότι οι αρνητικές εμπειρίες του παρελθόντος, που έχουν αποτυπωθεί για τα καλά στο ασυνείδητό μας, μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τις αρνητικές αυτές σκέψεις.
Μην ξεχνάς ότι η Προκατάληψη Αρνητικότητας εντάσσεται στην ευρύτερη κατηγορία των γνωστικών προκαταλήψεων -μέρη της ανθρώπινης σκέψης- που ως ψυχολογικές τάσεις οδηγούν τον ανθρώπινο εγκέφαλο σε λανθασμένα συμπεράσματα, ακριβώς επειδή δεν βασίζονται σε αποδείξεις. Πρόκειται, δηλαδή, για πρότυπα αποκλίνουσας κρίσης, που οδηγούν σε λάθη στη μνήμη, στην κρίση, στη λήψη αποφάσεων και σε ασυνάρτητη ή μη-λογική ερμηνεία των διαθέσιμων πληροφοριών.
Τί μπορούμε να κάνουμε, λοιπόν, για να αποφύγουμε αυτού του είδους την Προκατάληψη;
1) Δώσε αξία στην κάθε σου στιγμή
Απόφυγε να σκέφτεσαι γεγονότα του παρελθόντος που σε στενοχώρησαν! Σταμάτα να είσαι ένα κινούμενο άγχος σχετικά με το μέλλον σου και μάθε να απολαμβάνεις στο έπακρον το κάθε λεπτό της ζωής σου! Ο χρόνος δε επιστρέφει, γι’ αυτό μάθε να είσαι ευγνώμων για αυτά που έχεις!
2) Προσπάθησε να εστιάζεις στα θετικά χαρακτηριστικά και εμπειρίες
Για κάθε τι αρνητικό που σου συμβαίνει μη τα βάφεις μαύρα! Ψάξε να βρεις την άλλη πλευρά, την πολύχρωμη, την ευχάριστη, την απολαυστική– αυτή που θα σε κάνει να δεις τον κόσμο από άλλη οπτική γωνία! Βάλε τα δυνατά σου να βλέπεις το ποτήρι μισογεμάτο και όχι μισοάδειο!
3) Μην ορίζεις την ευτυχία σου με βάση το τί κάνουν οι άλλοι
Ο κάθε άνθρωπος είναι διαφορετικός, έχει τα δικά του χαρίσματα, τις ιδιαιτερότητές του, τα δυνατά και τα αδύνατα σημεία του! Αποδέξου τον εαυτό σου όπως είναι και μην μπαίνεις στη διαδικασία να τον συγκρίνεις ή να αυτό-προσδιορίζεσαι με βάση τον περίγυρό σου, γιατί μόνο κακό θα σου κάνει!
4) Απόφυγε την εξωτερική αρνητικότητα
Παρατηρείς ότι άτομα του φιλικού ή του οικογενειακού σου περιβάλλοντος εκπέμπουν έναν αρνητισμό που επηρεάζει και εσένα; Βάλε τα όριά σου και διώξε την τοξικότητα μακριά από τη καθημερινότητά σου, γιατί η ζωή είναι πολύ μικρή για να δίνουμε αξία σε άσχημες συμπεριφορές! Συναναστρέψου με άτομα που σε κάνουν να γίνεσαι η καλύτερη εκδοχή του εαυτού σου! Όσο είναι αυτό δυνατόν, μην ασχολείσαι με ειδήσεις ή γεγονότα που χαλούν τη διάθεσή σου στα Social Media ή την τηλεόραση.
Μην ξεχνάς ότι όταν είμαστε αρνητικοί, δεν εκτιμάμε όσα έχουμε καταφέρει, όσα έχουμε αποκτήσει ή όσα μας συμβαίνουν. Συγκρίνουμε τον εαυτό μας με τους άλλους και αισθανόμαστε λίγοι μπροστά τους.
«Άλλαξε τον τρόπο που βλέπεις τα πράγματα και τα πράγματα που βλέπεις θα αλλάξουν»
Διάβασε περισσότερες πληροφορίες για τις γνωστικές προκαταλήψεις
