Ο καθένας κρατά το προσωπικό του κλειδί για την ευτυχία. Ίσως, γι’ αυτό θα έπρεπε να έχουμε καθιερώσει την 20η Μαρτίου ως μια διεθνή ημέρα ευτυχιών, αντί της επικρατούσας παγκόσμιας της ευτυχίας.
Αναμφισβήτητα, η ευτυχία είναι ένα ζήτημα, που απασχολεί την ανθρωπότητα από πάντα. Το αν υπάρχει, όμως, όντως, μία ή πολλές ευτυχίες, ας το αφήσουμε στους φιλοσόφους. Η φράση «η ευτυχία βρίσκεται στα απλά, καθημερινά πράγματα» συνήθως, είναι αρκετή για να μας εφησυχάσει από την επώδυνη διερώτηση.
Ωστόσο, τι πάει να πει απλά πράγματα; Και είναι άραγε απλά για όλους; Λένε πως κοινωνικές τάξεις, θρησκευτικές αξίες, πολιτικές, πρακτικές και παραδόσεις, κινούμενες στο χώρο της πολυπολιτισμικότητας, κρατιούνται χέρι-χέρι. Ιδέες και ιδεατά παίρνουν μορφή, δημιουργώντας μια κοινή και συγχρόνως διαφοροποιημένη καθημερινότητα ανά τον κόσμο, με παρέκκλιση περισσότερο στον ονομαστικό προσδιορισμό, παρά στην ουσία της προσέγγισης της ευτυχίας.
Και μετατρέποντας τα λόγια σε μια οικουμενική ανασκόπηση, ας διερευνήσουμε την πραγματικότητα στον παγκόσμιο χάρτη της ευτυχίας.
Με την λατινική έκφραση sexta hora, έκτη ώρα στα ελληνικά, ο Ρωμαίος πολίτης σηματοδότησε την έκτη ηλιακή ώρα από την ανατολή. Έτσι, ερχόμενος από την Ισπανία, ο σύντομος μεσημεριανός ύπνος καλείται να προσφέρει ξεκούραση και ενέργεια. Από την μακρινή Ινδία, ένα σύνολο σωματικών και διανοητικών πρακτικών αποσκοπούν στον έλεγχο και στην ακινησία του νου, αναγνωρίζοντας μια αποστασιοποιημένη και ανέγγιχτη συνείδηση, ενώ η αρχαία τουρκική τέχνη του να μην κάνεις τίποτα ευτυχώς, αλλά με νόημα, επικροτεί το κυνήγι μιας στιγμής αδρανούς απόλαυσης, τον διαχωρισμό της από τη σύγχυση της καθημερινής ζωής. Από την siesta, επομένως, στη yoga και από τη yoga έως το keyif, αντίστοιχα, ο άνθρωπος ανήγε την ξεκούραση σε αγαθό.
Κafa, gemütlichkeit, apéritif. Μια ιδέα χαλάρωσης με κοινωνικά χαρακτηριστικά. Ή πιο απλά, μια ευρωπαϊκή προσέγγιση για το γνωστό σε εμάς, ελληνικό καφεδάκι, ξεκινώντας από το βοσνιακό τελετουργικό του καφέ. Στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, η απόλαυση του συγκεκριμένου ροφήματος, συνοδεύεται με την ευκαιρία της συζήτησης. Δέκτης και πομπός αφιερώνονται σε μια συνδιαλλαγή σκέψεων και εμπειριών. Παράλληλα, πιο κεντρικά στην Ευρώπη, μια κατάσταση ευημερίας, μια αίσθηση ζεστασιάς και φιλικότητας κυριαρχεί στη γερμανική κουλτούρα. Μία μπίρα και μερικοί φίλοι είναι η γερμανική συνταγή για τη χαλάρωση και τη χαρά. Και τέλος, λίγα χιλιόμετρα πιο δυτικά, το κλασικό γαλλικό ορεκτικό. Ένα ποτό, συνήθως αλκοολούχο, που σερβίρεται, πριν από το φαγητό, για να τονώσει τον ουρανίσκο, με μεγαλύτερη, παρ’ όλα αυτά, κοινωνική διάσταση απ’ ότι γαστρονομική. Ένα ευχάριστο διάλειμμα με παρέα, αμέσως μετά τη λήξη της εργασίας.
Και μετά απ’ όλη αυτή τη “φασαρία” του αστικού βίου, “θέλω να δω λίγο φύση” εννόησε ο άνθρωπος λέγοντας shinrin yoku στην Ιαπωνία και friluftsiv στη Νορβηγία. Από το δασικό πηγάδι ή δασική κολύμβηση στη ζωή με ελεύθερο αέρα. Μια ιαπωνική συνήθεια αναπόσπαστης περιήγησης στο φυσικό περιβάλλον, με σκοπό την αναζωογόνηση και την προώθηση της ψυχικής υγείας και ένας νορβηγικός τρόπος επανασύνδεσης του ανθρώπου με τη φύση, επικοινωνίας του με αυτήν και τελικού αυτοπροσδιορισμού του.
Τέλος ανασκόπησης.
Όλοι μας αναζητούμε την ευτυχία με τον έναν ή με τον άλλον τρόπο. Μολονότι διαπιστώνονται πολιτισμικές διαφοροποιήσεις, υπάρχει και κάτι κοινό που τα συνδέει όλα αυτά. Παρά, λοιπόν, την ποικιλομορφία των εκφράσεών της, η ευτυχία αντλείται από απλές και καθολικές αλήθειες: την ανάγκη για ξεκούραση, τη συντροφικότητα, την αγάπη για τη φύση και την αναζήτηση της εσωτερικής γαλήνης. Συνεπώς, με την ιδέα της εγκαθίδρυσης μιας διεθνούς ημέρας, που εορτάζει τις πολλαπλές διαστάσεις της ευτυχίας, αναδύεται ένας πλουραλισμός ευτυχίας, που αντικατοπτρίζει την ποικιλομορφία και την πλούσια ταπεινότητα της ανθρώπινης κατάστασης, προσκαλώντας μας να επανεξετάσουμε και να ανανεώσουμε τις προσπάθειές μας για μια ευτυχισμένη ζωή.
