Τα Χριστούγεννα αποτελούν μια περίοδο χαλάρωσης και ανανέωσης για τους περισσότερους ανθρώπους. Ο κόσμος βλέπει τον Δεκέμβρη ως μία ευκαιρία απόδρασης και «ανάσας» από την ταλαιπωρία και τις φορτίσεις, που δημιουργεί ο απαιτητικός χειμώνας. Η περίοδος των εορτών είναι συνυφασμένη με την εγρήγορση, την ανεμελιά, την απόλαυση και την καλή διάθεση. Ωστόσο, αυτό το διάστημα δεν βιώνεται με τον ίδιο τρόπο από όλους τους ανθρώπους και μερικές φορές μοιάζει ακόμα πιο απαιτητικό απ’ ό,τι ο υπόλοιπος χρόνος, ειδικότερα στα μάτια εκείνων που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Ποια είναι, λοιπόν, η επίδραση των Χριστουγέννων στη ψυχική μας υγεία και, συγκεκριμένα, ποια είναι τα εμπόδια αλλά και ποια τα θετικά των εορτών;
Τί μας εμποδίζει να απολαύσουμε τη συγκεκριμένη γιορτή;
- Ο καταναλωτισμός φαίνεται να ενισχύει το στρες και την καταθλιπτική διάθεση, καθώς οι οικονομικές απαιτήσεις την περίοδο των εορτών παρουσιάζουν συνήθως αυξητική τάση. Όταν ο οικογενειακός προϋπολογισμός είναι ούτως ή άλλως μικρός και μέσα σ’ αυτόν πρέπει να ενσωματωθούν τα δώρα, τα εορταστικά τραπέζια και πιθανότατα κάποιες οικογενειακές αποδράσεις, τότε τα συναισθήματα του άγχους και η σύγκριση με τον υπόλοιπο κόσμο, που φιγουράρει τρισευτυχισμένος μπροστά στις οθόνες και στις βιτρίνες των καταστημάτων, εντείνονται.
- Η ανθρώπινη απώλεια είναι, επίσης, ένας σημαντικός περιοριστικός παράγοντας. Καθώς περνάνε τα χρόνια, άλλοι άνθρωποι έρχονται κι άλλοι άνθρωποι φεύγουν από τις ζωές μας. Η απώλεια, όμως, κάποιων από αυτών μένει ανεξίτηλη και μετατρέπεται σε πληγή. Όταν έρχονται οι μέρες αυτές, η πληγή αυτή “ξύνεται”.
- Το στερεότυπο του “πρέπει να περάσω καλά”. Σε κάθε περίοδο των εορτών τα σχέδια των ταξιδιών και των «μεγάλων» εξόδων κυριαρχούν, με αποτέλεσμα οι προσδοκίες να ανεβάζουν τόσο υψηλά τον πήχη που, πολλές φορές, απογοητεύεσαι.
Τί μας προσφέρει;
- Αντάμωμα με μακρινούς συγγενείς και φίλους. Εκτός από τον cringy θείο που θέλουμε να αποφύγουμε γιατί είναι δεδομένο ότι θα κάτσει με την νεολαία, είναι και κάποιοι συγγενείς που περιμένουμε πώς και πώς να ιδωθούμε! Η αποβολή του αισθήματος της μοναξιάς είναι ζωτικής σημασίας για την ψυχική μας υγεία και η επαφή με τους ανθρώπους επηρεάζει τη διάθεση και την ψυχολογία μας.
- Ξεκούραση. Είναι μία ευκαιρία να αλλάξεις την καθημερινότητά σου για λίγο, με τέτοιο τρόπο ώστε να γεμίσεις τις μπαταρίες σου. Κοιμήσου, χουζούρεψε, παίξε επιτραπέζια παιχνίδια, κάνε βόλτα στην στολισμένη πόλη, δες μία χριστουγεννιάτικη ταινία (δες την πρότασή μου για ταινία κάνοντας click πάνω στη φωτογραφία με τη φωτιά), κάλεσε φίλους στο σπίτι, διάβασε ένα βιβλίο κτλ. Γενικά, προσπάθησε να κάνεις οτιδήποτε σε χαροποιεί και σε γεμίζει!
- Οι οικογενειακές γιορτές είναι ένας συμβολικός τρόπος επικοινωνίας, αγάπης και προσφοράς μεταξύ των μελών της οικογένειας. Οι αναμνήσεις σου από την παιδική ηλικία διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στα μηνύματα που περνάς στα παιδιά σου, τα οποία με την σειρά τους θα τα περάσουν στις επόμενες γενιές. Οι κοινές δραστηριότητες και η ποιότητα χρόνου ευνοούν τα θετικά συναισθήματα και βοηθούν τα παιδιά να έχουν αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση.
Όπως κάθε κατάσταση στη ζωή μας, έτσι και τα Χριστούγεννα έχουν τα θετικά και τα αρνητικά τους. Το θέμα είναι πώς αντιμετωπίζεις εσύ την κατάσταση. Σίγουρα, η γιορτή των Χριστουγέννων είναι μια εμπορική γιορτή και αυτό σου δημιουργεί επιπλέον υποχρεώσεις. Έχεις να αντιμετωπίσεις τα “πρέπει” του να κάνω δώρα, να περάσω καλά, να παρευρεθώ σε οικογενειακές-φιλικές συναντήσεις, να ξεκουραστώ κ.α. Βέβαια, με όλα τα παραπάνω «πρέπει» δεν θα μπορέσεις ποτέ να είσαι ικανοποιημένος (δες περισσότερα στον οδηγό επιβίωσης των φετινών εορτών). Για αυτό το λόγο, προσπάθησε να δώσεις σημασία στα θετικά που θα προκύψουν από τις χριστουγεννιάτικες διακοπές, χωρίς να θέτεις υπερβολικές προσδοκίες. Μπορείς να ξεκινήσεις με μια αγκαλιά σε κάποιο κοντινό πρόσωπο, ένα σπαστικό γέλιο μέχρι δακρύων με τα φιλαράκια σου ή ένα τραπέζι με καλό φαγητό.
Γιατί όπως λέει και ο φίλος μας ο Μουζουράκης:
“δώσε σημασία και ίσως να δεις
πως υπάρχουν πράγματα
που αξίζει να ζεις”
