Καθώς έρχεται το καλοκαίρι, είναι καιρός να προμηθευτούμε το αντηλιακό μας. Όμως, (και ίσως αυτό να μην το ξέρουν αρκετοί από εμάς) τα αντηλιακά είναι καταστροφικά για το περιβάλλον, τόσο μέσω της ίδιας της χρήσης του πλαστικού τους, όσο βάσει των συστατικών τους, τα οποία μολύνουν την θάλασσα. Όταν πάμε στην παραλία, ανακαλύπτουμε ότι η μυρωδιά της θάλασσας είναι ένα μείγμα από αντηλιακά και λάδια που συνοδεύεται από μία λιπαρή γυαλάδα πάνω στην επιφάνεια της θάλασσας. Αυτή γυαλάδα λοιπόν είναι το αποτέλεσμα της χρήσης αντηλιακών.

Τι περιέχουν τα αντηλιακά;

Στα αντηλιακά, με τα οποία όλοι μας αλειφόμαστε το καλοκαίρι, υπάρχουν τα PFAS (παντοτινά χημικά).Η οξυβενζόνη, το οκτινοξάτη, το οκτοκρυλένιο, βενζοφαινόνη-1, βενζοφαινόνη-8, OD-PABA, 4-μεθυλβενζυλιδένιο καμφορά, 3-βενζυλιδενο καμφορά, νανο-διοξείδιο του τιτανίου, ακόμα και το οξείδιο του ψευδαργύρου ως φυσική ασπίδα υπεριώδους ακτινοβολίας προκαλούν την τεράστια περιβαλλοντική καταστροφή στις θάλασσες. Το καλό είναι ότι η χρήση όλων αυτών έχει ελαττωθεί στα πλαίσια των περιβαλλοντικών πρωτοβουλιών της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τι επιπτώσεις έχουν τα αντηλιακά για το περιβάλλον;

• Λεύκανση των κοραλλιών, που έχει σαν αποτέλεσμα τον θάνατο ολόκληρων κοραλλιογενών υφάλων, βλάβες στο DNA τους
• Γενετικές βλάβες των εμβρύων και προνυμφών
• Kαταστροφή των φυτοπλαγκτόν και των φυκιών καθώς επηρεάζουν στην φωτοσύνθεση
• Στα μικρά καρκινοειδή, τα μαλάκια και τα ψάρια, τα οποία επηρεάζονται όσον αφορά το ανοσοποιητικό και το αναπαραγωγικό τους σύστημα και δημιουργούν θηλυκά χαρακτηριστικά στα αρσενικά ψάρια
• Υπάρχουν ουσίες που προκαλούν νευρολογικά προβλήματα στα θαλάσσια όντα
• Μολύνουν το νερό και εκτός θάλασσας, καθώς ξεπλενόμαστε στο μπάνιο και μέσω το υδροφόρου ορίζοντα τα χημικά μεταφέρονται στο καθαρό νερό

Τα αντηλιακά στην Ελλάδα

• Τα ψάρια αποτελούν μία βασική τροφή για τους ανθρώπους της Μεσογείου, άλλα τα ψάρια αυτά είναι δηλητηριασμένα εξαιτίας της δραστηριότητας των ανθρώπων. Μια οικολογική συνείδηση απέναντι στο θέμα τον αντηλιακών θα έχει θετικές επιπτώσεις και στην υγεία των ανθρώπων.
• Η Ελλάδα έχει κοραλλιογενείς υφάλους που οφείλουμε να προστατέψουμε. Ένα τέτοιο παράδειγμα υφάλων βρίσκεται στο στενό Σκοπέλου-Αλοννήσου. Στην χώρα μας επίσης, αξίζει να σημειωθεί ότι υπάρχει κοράλλι 7,500 ετών.
• Στην Μεσόγειο βρίσκεται το χόρτο Posidonia oceania , όπου αποτελεί σπίτι και παρέχει προστασία για πολλά ψάρια . Βρίσκεται σε κίνδυνο λόγο των επιπτώσεων των αντηλιακών.
• Η Μεσόγειος Θάλασσα είναι ρηχή, μικρή και πολύ κλειστή, οι συγκεντρώσεις των χημικών ουσιών που απορροφούν την υπεριώδη ακτινοβολία μπορεί να φτάσουν σε υψηλά επίπεδα, όπως λέει και ο Δρ Σίλβια Ντίαζ Κρουζ

Μόνο όταν θα έχετε κόψει και το τελευταίο δέντρο. Μόνο όταν θα έχετε δηλητηριάσει και το τελευταίο ποτάμι. Μόνο όταν θα έχετε ψαρέψει και το τελευταίο ψάρι. Μόνο τότε θα καταλάβετε ότι τα λεφτά δεν τρώγονται.

Ινδιάνικη παροιμία

Τρόποι αντιμετώπισης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του αντηλιακού

• Δεν αγοράζομε καινούργιο αντηλιακό άμα έχουμε ήδη, ταυτόχρονα μειώνουμε και την χρήση πλαστικού.
• Green-washing, πολλές εταιρείες οικειοποιούνται οικολογικές και πράσινες πρακτικές που όμως δεν τις ακολουθούν. Διαβάζουμε τα συστατικά, να μην περιέχει κάτι από τα παραπάνω χημικά και ψάχνουμε για πιστοποιήσεις. Ακόμα και κάποια φυτικά έλαια είναι τοξικά για τους θαλάσσιους οργανισμούς.
• Συσκευασίες, προσπαθούμε να αποφύγουμε τις πλαστικές .Υπάρχουν αρκετές μάρκες που έχουν ευαισθητοποιηθεί και έχουν δημιουργήσει προϊόντα αντηλιακών χωρίς πλαστικές συσκευασίες.
• Τα αντηλιακά σε σπρέι τα αποφεύγουμε καθώς το αντηλιακό δεν πάει κατευθείαν πάνω στην επιδερμίδα μας.
• Φυσικά αντηλιακά, το μη νανωμένο (διάμετρος άνω των 150 νανόμετρα) επικαλυμμένο οξείδιο ψευδαργύρου και το διοξείδιο του τιτανίου δεν παρουσιάζουν άμεσα οξεία τοξικότητα.
• Φοράμε ρούχα αντί για αντηλιακό, ένα μακρύ πουκάμισο, ρούχα ειδικά για θάλασσα με UPF προστασία.

Πως μπορεί να συνδεθεί η χρήση αντηλιακού με τους Στόχους Βιώσιμης Ανάπτυξης

Η προστασία των θαλάσσιων οικοσυστημάτων και η προστασία από τα χημικά συμπεριλαμβάνονται στους στόχους βιώσιμης ανάπτυξης όπως έχει υποδείξει ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών. Πιο συγκεκριμένα :

Στόχος 3: Διασφαλίζουμε μία ζωή με υγεία και προάγουμε την ευημερία για όλους, σε όλες τις ηλικίες

Έως το 2030, διασφάλιση της ουσιαστικής μείωσης του αριθμού των θανάτων και των ασθενειών που οφείλονται σε επικίνδυνες χημικές ουσίες καθώς και στη ρύπανση και τη μόλυνση του αέρα, των υδάτων και του εδάφους.

Στόχος 6: Διασφαλίζουμε τη διαθεσιμότητα και τη βιώσιμη διαχείριση του νερού και των εγκαταστάσεων/συστημάτων υγιεινής για όλους

• Βελτίωση της ποιότητας του νερού μέσω της μείωσης της ρύπανσης, της εξάλειψης της απόρριψης επικίνδυνων χημικών και υλικών και της αύξησης της ανακύκλωσης και της επαναχρησιμοποίησης με ασφαλείς τρόπους.

Στόχος 12: Διασφαλίζουμε πρότυπα βιώσιμης κατανάλωσης και παραγωγής

• Επίτευξη της περιβαλλοντικά ορθής διαχείρισης των χημικών και όλων των αποβλήτων σε όλη τη διάρκεια ζωής τους, σύμφωνα με τα διεθνώς συμφωνηθέντα πλαίσια, και η σημαντική μείωση των εκπομπών τους στον αέρα, το νερό και το έδαφος, προκειμένου να ελαχιστοποιηθούν οι δυσμενείς επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία και το περιβάλλον.

Στόχος 14: Διατηρούμε και χρησιμοποιούμε με βιώσιμο τρόπο τους ωκεανούς, τις θάλασσες και τους θαλάσσιους πόρους προς την κατεύθυνση της βιώσιμης ανάπτυξης

• Ελαχιστοποίηση και αντιμετώπιση των επιπτώσεων της οξίνισης των ωκεανών, μέσω της ενίσχυσης της επιστημονικής συνεργασίας σε όλα τα επίπεδα. Μείωση της θαλάσσιας ρύπανσης από χημικά και απορρίμματα, ιδίως από γήινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένων των απορριμμάτων και της πλαστικής ρύπανσης.

Θα μπορούσαμε να συμπεράνουμε ότι το πρόβλημα της υπερβολικής και λανθασμένης χρήσης του αντηλιακού έχει σοβαρές επιπτώσεις, εξίσου σημαντικές όσο και άλλα προβλήματα που έχουν προκαλέσει παγκόσμιας εμβέλειας φαινόμενα που απειλούν το περιβάλλον. Άλλωστε, πρόκεται για μια προβληματική για το περιβάλλον κατάσταση που συνυπάρχει με τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Θα πρέπει συνεπώς να είμαστε προσεκτικοί ως προς τα αντηλιακά μας και να κάνουμε συνειδητές επιλογές ακόμα και ως προς τις καλοκαιρινές μας διακοπές.